مرکز آمار، یافته‌های یک پژوهش را منتشر کرده که نشان می‌دهد در ایران ۷۰ درصد از افراد ۱۵ ساله و بالاتر از آن که سواد دارند، رومه نمی‌خوانند و تنها ۳۰ درصد افراد رومه می‌خوانند. آیا این آمار برای جامعه» نگران‌کننده است یا برای رومه‌ها»؟
این یافته بخشی از نتایج طرح آمارگیری از فرهنگ رفتاری خانوار است که در سال ۹۶ انجام شد. در تحقیق مذکور که از طریق مصاحبه رو در رو با سرپرست یا عضو مطلع خانوار انجام شده است، وضعیت مطالعه رومه در خصوص بیش از ۵۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در شهرها و روستاها پرسیده شده که مشخص شده است بیش از ۳۷ میلیون و ۷۵ هزار نفر یعنی ۷۰ درصد جامعه هدف، رومه ای مطالعه نمی‌کنند. در حقیقت، در ایران ۳۷ میلیون باسوادِ ۱۵ ساله و بیشتر از این سن رومه نمی‌خوانند.
وقتی ۷۰ درصد از جمعیت کشور رومه نمی‌خرند و نمی‌خوانند بدین معناست که خبر یا تحلیل خبر را در جاهای دیگر مثل کانال‌ها و سایت‌های خود رومه‌ها در شبکه‌های اجتماعی و فضای سایبر، کانال‌های خبری در فضای مجازی، ماهواره و … پیدا می‌کنند. از طرفی نمی‌توان مردم را مجبور کرد که خبرها را فقط در رومه‌ها پیگیری کنند. امروزه افراد، منبع رسانه‌ای خود را با محاسبه سرعت دسترسی به اخبار و صرفه اقتصادی انتخاب می‌کنند و از آنجایی که در رسانه‌های آنلاین سرعت انتقال خبر بالاتر و نرخ هزینه پایین‌تر است، بیشتر افراد رسانه آنلاین را به رسانه چاپی مثل رومه ترجیح می‌دهند. برای مردم، در وهله اول مطلع شدن از خبر رویدادها مهم است و تحلیل و تفسیر در اولویت نیست. بنابراین در چند سال اخیر عادت کرده‌اند که خبرها را هر روز در فضای مجازی پیگیر باشند تا در رومه‌ها.
تیراژ پایین رومه‌ها که ناشی از تمایل نداشتن مردم به خواندن آن است بارها بررسی شده، اما مشکلی از رومه‌های چاپی حل نشده است. کانال برخی از رومه‌ها در پیام‌رسان تلگرام فعال است و برخی هم سایت اینترنتی دارند و پی دی اف رومه را آنجا بازگذاری می‌کنند، پس رومه‌ها زنده هستند اما با سختی زندگی می‌کنند.
این ۳۷ میلیون نفر که رومه نمی‌خوانند ضرر نمی‌کنند، زیرا از دنیای خبر و اطلاعات محروم نشده‌اند و خبرها را در رسانه‌های دیگری غیر از رومه می‌توانند پیگیری می‌کنند، اما این رومه‌ها هستند که با ده‌ها سند و مدرک در حال ضرر‌کردن هستند که یکی از این شواهد همین یافته‌های مرکز آمار است.
وزارت ارشاد نمی‌تواند با این استدلال که مردم رومه نمی‌خوانند، مجوز انتشار رومه به افراد حقیقی یا حقوقی ندهد، اما پیش‌شرط مناسبی برای متقاضیان تاسیس رسانه گذاشته که در سه سال اول کار، هیچ حمایت مالی از آنها نمی‌کند تا مدیریت رسانه از جنبه مالی راستی‌آزمایی شود و همین موضوع باعث عقب نشینی هزار متقاضی شد.
بنابراین اگر راهکار و فکر درست باشد، بسیاری از گرفتاری‌های بخش رسانه حل میشود. نزدیک به ده سال است که رومه‌های ایران با چالش نداشتن خواننده مواجه هستند و این قضیه سال به سال شدت می‌گیرد؛ رومه‌نگاری تحلیلی هم مشکل را حل نکرده است. مشکل تیراژ پایین رومه‌ها حتی با بارگذاری پی دی اف رومه در فضای سایبر یا راه انداختن کانال و صفحه در فضای مجازی حل نمی‌شود، چون روح رومه به جسم کاغذی آن تعلق دارد و اگر این جسم بمیرد آن روح مثل الان در اینترنت سرگردان میشود.
رومه‌ها برای دیده‌شدن، به فضای مجازی و سایبر آمدند اما فراموش کردند که تکلیف‌شان اول باید در پیشخوان دکه‌ها روشن شود. شاید یکی از راه‌های جذب مخاطب این باشد که رومه‌ها تجاری فکر کنند و مثل بانک‌ها که جشنواره قرعه‌کشی حساب‌های قرض‌الحسنه برگزار می‌کنند، رومه‌ها هم مسابقه‌هایی برگزار کنند و شرط اصلی شرکت در مسابقه نیز خرید رومه از دکه باشد. این راهکار نیست بلکه فقط مثالی بود برای روشن شدن ذهن و رفتن به سوی ابتکارهای عملی. متاسفانه بهترین مطالب رومه‌ها که حاصل دسترنج خبرنگاران مستعد و گزارش‌نویسان حرفه‌ای و نکته‌سنج است، از طریق بازنشر مطلب، در خبرگزاری‌ها خوانده میشود. پس کیفیت مطالب پایین نیست، بلکه نگاه جامعه به رومه باید عوض شود و فرهنگ رومه‌خوانی دوباره به خانواده‌ها برگردد.
رومه یکی از صنایع فرهنگی است؛ در سبد خرید خانواده‌های ایرانی همه جور کالایی دیده میشود غیر از رومه. با کمی ابتکار و نوآوری در بازاریابی، نگاه مردم به رومه‌ها تغییر می‌کند.
منبع: شفقنا رسانه
برپایی نشست تخصصی«اعتبار رسانه‌ها در ایران»
رومه ,رومه‌ها , ,فضای ,رسانه ,سال ,در فضای ,فضای مجازی ,یکی از ,که در ,رومه نمی‌خوانند ,تیراژ پایین رومه‌ها
درباره این سایت